Zastanawiasz się, jak zdobyć certyfikat PSPO I i rozpocząć pracę jako Product Owner w Scrum? A może chcesz udokumentować posiadaną już wiedzę, zyskując wartościowy wpis w CV? Ten poradnik pomoże Ci skutecznie przygotować się do egzaminu, wskazując jakie materiały warto wykorzystać oraz na co zwrócić uwagę podczas nauki. Znajdziesz tu praktyczne wskazówki, które przybliżą Cię do zdobycia certyfikatu.
Certyfikat PSPO I (Professional Scrum Product Owner™)
Certyfikat ☞PSPO I (Professional Scrum Product Owner™) to jedno z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych zaświadczeń w świecie Agile i Scrum. Przyznawany przez organizację Scrum.org, potwierdza wiedzę i zrozumienie zasad Scrum oraz umiejętność skutecznego wcielenia się w rolę Product Ownera.
Czym jest PSPO I?
Jest to pierwszy z trzech ☞certyfikatów z serii PSPO, stanowiący podstawowy poziom kompetencji w tej dziedzinie. Egzamin PSPO I sprawdza umiejętności zarządzania produktem, podejmowania decyzji biznesowych oraz wprowadzania wartości dla interesariuszy i zespołów Scrum.
Po certyfikat Professional Scrum Product Owner I sięgają najczęściej osoby pełniące role związane z zarządzaniem produktem bądź jego zakresem, takie jak Analityk Biznesowy, Product Manager, ☞Proxy Product Owner czy oczywiście Product Owner. Dzięki temu mogą udokumentować swoją wiedzę i wyróżnić się na rynku pracy, zwiększając swoje szanse na zatrudnienie na atrakcyjnych stanowiskach w projektach Agile. PSPO I stanowi również solidne fundamenty do dalszego rozwoju i zdobycia bardziej zaawansowanych certyfikatów dla Product Ownera, czyli PSPO II i PSPO III.
PSPO czy CSPO – czym się różnią i który certyfikat wybrać?
CSPO (Certified Scrum Product Owner®) i PSPO (Professional Scrum Product Owner™) to dwa różne certyfikaty dla Product Ownerów, różniące się podejściem i wymaganiami. PSPO, wydawany przez Scrum.org, kładzie nacisk na zarządzanie produktem i wymaga zdania egzaminu, co wiele osób uważa za bardziej prestiżowe i wiarygodne. Z kolei CSPO, przyznawany przez Scrum Alliance, skupia się na podstawach roli i wymaga ukończenia akredytowanego szkolenia (np. od ☞ProCognita), które nie kończy się testem. Oba certyfikaty są cenione, ale PSPO jest wybierany częściej przez osoby poszukujące solidnej weryfikacji wiedzy.
Certyfikat PSPO I – podstawowe informacje
| Wymagania wstępne | Brak – do egzaminu może przystąpić każdy. Do zdobycia certyfikatu nie wymaga się ukończenia wcześniejszego szkolenia. |
| Koszt egzaminu | Koszt jednego podejścia do egzaminu PSPO I wynosi 200 USD (płatność z PayPal lub GooglePay). Kod dostępu do egzaminu nie ma terminu ważności (można do niego przystąpić nawet po wielu latach od wykupienia) i uprawnia do jednorazowego podejścia. Zdobycie certyfikatu nie wymaga ponoszenia żadnych dodatkowych kosztów (np. akredytowanego szkolenia, które jest opcjonalne). Niezaliczenie egzaminu skutkuje koniecznością poniesienia kolejnej opłaty za nowe podejście. |
| Forma egzaminu | Egzamin odbywa się online i składa się z 80 pytań w formacie jednokrotnego i wielokrotnego wyboru oraz typu prawda/fałsz. Pula pytań egzaminacyjnych aktualizowana jest co roku. |
| Język egzaminu | Jedynym oficjalnym językiem egzaminu jest angielski. Co prawda Scrum.org informuje o wysokiej jakości tłumaczeń za pomocą Tłumacza Google i sukcesach osób, które postanowiły z niego skorzystać podczas rozwiązywania testu, jednak nie bierze za nie odpowiedzialności. |
| Termin egzaminu | Egzamin można rozpocząć w dowolnym momencie po zakupie kodu, bez konieczności wcześniejszego umawiania się czy spełniania dodatkowych warunków znanych z podobnych egzaminów (jak np. instalacja specjalistycznego oprogramowania kontrolnego, włączenie kamery bądź przygotowanie stanowiska pracy). |
| Czas trwania egzaminu | 60 minut. Brak przerw. |
| Próg zaliczenia | Do uzyskania certyfikatu wymagane jest osiągnięcie wyniku co najmniej 85% (min. 68 poprawnych odpowiedzi na 80 możliwych). |
| Forma wydania certyfikatu | Certyfikat PSPO udostępniany automatycznie jest tuż po zaliczeniu egzaminu – na koncie użytkownika Scrum.org. Znajdziemy tam elektroniczną wersję certyfikatu do pobrania i ewentualnego druku oraz odznakę certyfikacji, którą można posługiwać się online (np. na profilach społecznościowych czy własnej stronie www). |
| Ważność certyfikatu | Certyfikat jest ważny bezterminowo. Nie przedawnia się – ma konieczności odnawiania. |
Jak przygotować się do egzaminu i jak zdobyć certyfikat PSPO I?
Choć na rynku dostępne są liczne ☞płatne szkolenia przygotowawcze do egzaminu PSPO I, można z powodzeniem przygotować się do niego samodzielnie – od podstaw i bez doświadczenia. Wystarczy zapoznać się z tym poradnikiem, skorzystać z ogólnodostępnych materiałów rekomendowanych przez Scrum.org oraz sprawdzonych wskazówek osób, które zdobyły certyfikat. Można (i warto) oszczędzić w ten sposób kilka tysięcy złotych (ok. 1400 euro – to obecny koszt akredytowanego szkolenia online).
1. Poznaj ideę zwinnego zarządzania produktem
Na początek polecam wiekową już, choć wciąż aktualną i świetną prezentację Henrika Kniberga – Agile Product Ownership w pigułce. Nie mówi ona wprawdzie jak zdobyć certyfikat PSPO I, natomiast doskonale wprowadza w tematykę zarządzania produktem w Scrumie i rolę Product Ownera samą w sobie. Wiedza w niej zawarta to dobry fundament do dalszych przygotowań do egzaminu.
2. Przejrzyj materiały i rekomendacje Scrum.org
Mając ogólne pojęcie o zwinnym zarządzaniu produktem i roli Product Ownera, łatwiej przyswoisz materiały, których znajomość jest niezbędna do zdobycia certyfikatu PSPO I. Pytania egzaminacyjne bezpośrednio bowiem na nich bazują.
Scrum Guide
Najważniejszym źródłem wiedzy do egzaminu PSPO I jest ☞Scrum Guide, czyli oficjalny przewodnik po metodyce Scrum, stworzony przez Kena Schwabera i Jeffa Sutherlanda. To zwięzły dokument, który opisuje zasady, role, wydarzenia i artefakty Scrum, będąc podstawą dla całej metodyki. Egzamin opiera się bezpośrednio na zawartych w nim informacjach, dlatego dokładne zrozumienie i przyswojenie treści przewodnika jest absolutnie kluczowe. Wszystkie wersje dokumentu (obecnie obowiązującą jest ta z 2020 roku) są dostępne za darmo na stronie ☞Scrum.org, w wielu językach, w tym po polsku. Jednak z uwagi na anglojęzyczny egzamin, warto przygotowywać się z oryginalną, angielską wersją.
Nexus Guide
☞Nexus Guide to przewodnik po Nexusie – rozszerzeniu Scrum, które opisuje zarządzanie pracą wielu zespołów w dużych projektach. Choć egzamin PSPO I skupia się głównie na podstawach Scrum, znajomość Nexus Guide może być pomocna w zrozumieniu obszaru skalowania pracy nad produktem, który pojawia się w pytaniach testowych.
Słownik Pojęć Scrum
☞Glossary of Scrum Terms, czyli słownik pojęć Scrum, to kolejne kluczowe narzędzie przydatne podczas przygotowań do egzaminu PSPO I. Zawiera precyzyjne definicje wszystkich istotnych terminów używanych w metodyce Scrum, takich jak artefakty, role czy wydarzenia. Egzamin wymaga nie tylko znajomości Scrum Guide, ale także specyficznej terminologii, którą posługuje się Scrum.org.
Ścieżka Edukacyjna dla Product Ownera
☞Product Owner Learning Path to zestaw zasobów edukacyjnych udostępniony przez Scrum.org, zaprojektowany specjalnie dla osób pragnących rozwijać się jako Product Owner. Ścieżka ta obejmuje różnorakie materiały, takie jak artykuły, webinary czy podcasty. W atrakcyjny, zwięzły sposób prezentują one tematy specyficzne dla zwinnego zarządzania produktem (np. Definition of Done, zarządzanie zmianą czy empiryzm), pomagając zrozumieć rolę Product Ownera i Scrum, a zarazem przygotować się do egzaminu PSPO I. Na ścieżce od Scrum.org znajdziemy większość materiałów, które wymieniam w tym poradniku. Jednym z jej etapów, który wskazywana jest jako kluczowy w przygotowaniach do certyfikacji jest ☞Evidence-Based Management Guide.
Umiejętności Product Ownera
Scrum.org opisuje zestaw ☞kluczowych umiejętności Product Ownera. Obejmują one głębokie zrozumienie zasad Scrum, zarządzanie produktem w sposób maksymalizujący wartość biznesową, a także efektywną współpracę z interesariuszami i zespołem deweloperskim. Ważne jest także opanowanie technik priorytetyzacji backlogu produktu, podejmowania decyzji w oparciu o dane oraz monitorowania postępu w dostarczaniu wartości. Umiejętności te weryfikuje egzamin PSPO I.
Kompetencje OgólnoScrumowe
Certyfikacja Professional Scrum Product Owner I wymaga znajomości ogólnych kompetencji Scrumowych, które są istotne dla wszystkich uczestników procesu Scrum. Scrum.org ☞wyróżnia i opisuje pięć kluczowych obszarów:
- Zrozumienie i stosowanie ram Scruma (Understanding and Applying the Scrum Framework) – znajomość zasad Scrum, ról, wydarzeń i artefaktów oraz umiejętność ich praktycznego zastosowania.
- Rozwój ludzi i zespołów (Developing People and Teams) – wspieranie współpracy, budowanie zaufania w zespole i rozwijanie jego umiejętności.
- Zarządzanie produktami w sposób zwinny (Managing Products with Agility) – podejście do zarządzania produktami skoncentrowane na maksymalizacji wartości i elastycznym reagowaniu na zmiany.
- Profesjonalne tworzenie i dostarczanie produktów (Developing and Delivering Products Professionally) – dostarczanie produktów wysokiej jakości zgodnie z dobrymi praktykami i zasadami inżynierii oprogramowania.
- Ewolucja organizacji Agile (Evolving the Agile Organization) – wspieranie organizacji w propagowaniu wartości Agile i adaptacji do dynamicznych warunków rynkowych.
3. Ćwicz pytania egzaminacyjne
Zdaję sobie sprawę, że ilość materiałów, które wymieniłem, może przytłoczyć. Warto jednak pamiętać, że PSPO I to podstawowy poziom certyfikacji Product Ownera i pytania egzaminacyjne są do niego dostosowane (tj. nie są nadmiernie trudne). Chociaż Scrum.org nie publikuje oficjalnych statystyk zdawalności, śledząc komentarze osób podchodzących do egzaminu w internecie, są one raczej wysokie.
Jak w przypadku każdego testu, przygotowując się do certyfikacji PSPO I, równolegle do studiowania materiałów edukacyjnych, warto ćwiczyć pytania egzaminacyjne. Tj. przyzwyczajać się do ich formatu, ucząc się ich efektywnego rozwiązywania. Częste, regularne podchodzenie do testów próbnych, przeplatane z czytaniem nowych treści, to skuteczna strategia nauki.
Open Assessments – oficjalne testy treningowe
Scrum.org oferuje darmowe testy przygotowawcze, znane jako ☞Open Assessments. Kluczowe dla przygotowań do egzaminu PSPO I to:
Za gotowość do przystąpienia do finalnego egzaminu poleca się przyjąć moment, gdy wielokrotne podejścia do testów Open kończą się wynikiem 100%.
Przykładowe zadanie egzaminacyjne PSPO I
Which of the following statements about the Product Owner’s responsibilities is true?
- A. The Product Owner is responsible for ensuring that the Development Team delivers all the features requested by stakeholders.
- B. The Product Owner is responsible for managing the Product Backlog, including its content, availability, and ordering.
- C. The Product Owner shares the responsibility of defining the Definition of Done with the Scrum Master.
- D. The Product Owner delegates Product Backlog management to the Scrum Master to ensure efficiency.
Poprawna odpowiedź: B
Inne testy w internecie
Ponadto, w internecie, na platformach edukacyjnych typu Udemy, można znaleźć ☞szereg nieakredytowanych kursów online, zawierających sporą pulę zadań egzaminacyjnych (od kilkuset do ok. tysiąca). Wiele z nich jest bardzo atrakcyjna cenowo (np. kilkadziesiąt – kilkaset złotych) i wysoko oceniona przez uczestników (np. ☞ten). Tego rodzaju wsparcie w przygotowaniach do certyfikacji PSPO I wydaje się więc być bardzo dobrym pomysłem.
Uwaga: wybierając kurs zwracajmy uwagę na jego dostosowanie do bieżącej wersji egzaminu PSPO I, która jest co roku aktualizowana. Przygotowania z pomocą nieaktualnych kursów mogą nie być efektywne, a w skrajnym wypadku nawet prowadzić do błędów na egzaminie.
4. Poznaj doświadczenia innych
W ramach przygotowań warto również zapoznać się z relacjami osób, które podeszły do egzaminu i z własnej perspektywy opowiadają jak zdobyć certyfikat PSPO I.
W polskim internecie najbardziej wartościową relacją jest wpis Mai Koszarskiej ☞Jak zdałam certyfikat Professional Scrum Product Owner I (PSPO I) i przeżyłam, żeby o tym opowiedzieć na blogu Sii, z 2024 roku. Anglojęzycznych artykułów jest zdecydowanie więcej, np. relacja ☞How I Prepared For And Passed The PSPO I Assessment Marka Adamsa ze Scrum.org.
5. Przystąp do egzaminu PSPO I
Jeśli wszystkie podejścia Open Assessment kończysz z wynikiem 100%, a w międzyczasie planujesz już wdrożenie Scruma w swoim życiu rodzinnym, to znak, że najwyższy czas przystąpić do egzaminu PSPO I i w końcu zdobyć certyfikat. Wszystko, co musisz o nim wiedzieć znajdziesz w tabeli PSPO I – podstawowe informacje z początku tego artykułu.
Egzamin dostępny jest na stronie ☞certyfikacji Scrum.org od razu po opłaceniu ($200). Trwa 60 min i składa się z 80 pytań. Organizator nie wymaga włączonej kamery ani „czystego biurka”. Rozwiązując zadania, w teorii możesz więc wspierać się notatkami czy innymi pomocami. W praktyce, możesz nie mieć na to czasu. Do zaliczenia potrzebujesz 85%, a więc 67 poprawnych odpowiedzi. Jeśli uda Ci się je zdobyć, tuż po egzaminie Twój certyfikat Professional Scrum Product Owner I będzie czekał na Ciebie na Twoim koncie Scrum.org.
Powodzenia!
6. Daj znać jak Ci poszło!
I jak? Udało się? Koniecznie daj znać w komentarzu. Pamiętaj, że wszelkie doświadczenia i porady jak zdobyć certyfikat PSPO I pomagają innym. Bez nich ten artykuł nie mógłby powstać!